یلدا شب زایش "مهر" ایرانی

 لبیک یا رسول الله 

السلام علیک ارباب، اباعبدالله   

یلدا رسم زیبای ایرانی  

  

به عقیده نیاکان باستانمان:   

یلدا شب زایش مهر است. یلدا از واژه سریانی "ولد "  آمده است که به زبان آرامی است. در دوره باستان، آرامی زبان بین المللی بوده است. تمام زبانهایی که از گروه زبانهای سامی هستند از ریشه فعل صرف می شوند مانند زبان عربی. یلدا در تمام زبانهای سامی به معنای تولد است. عنوان شب چله هم برای خودش حکایتهایی دارد که نشان از نبوغ ایرانیان در شناخت خواص هر پدیده ایست. تقسیمات نجومی و جغرافیایی و  خاص فصول و ....

در دوره آریاییهای اولیه، مهر، ایزد محسوب می شود. اما با ظهور حضرت زرتشت، مهر از درجه ایزدی به درجه فرشته تنزل می یابد. مهر فرشته مذکر و پسر آناهیتای باکره است او از نور خلق شده است. مهر مظهر صداقت، درستی، وفاداری، پیمان بستن، پیروزی در جنگ و ... است. مادرش آناهیتا مظهر آبهای روان، باروری، پاکدامنی و ... است.  

سربازان ایرانی هنگام جنگها برای پیروزی و پیمان وفاداری بستن برای میهن به مهر متوسل می شدند.   

در آیین مهر، پاکدامنی و صداقت جایگاه ویژه ای دارد. مهریان غسل بسیار می کردند به این دلیل مهرابه ها (عبادتگاه مهر) را نزدیک رودخانه ها می ساختند. 

یکشنبه روز مهر است. 16 ام هر ماه روز مهر است. مهر، ماه مهر است و 16 مهر جشن مهرگان است. مهر نمادهای زیادی دارد مانند خورشید، شیر، گاو، آب، دلفین، مروارید، گل نی و ...   

طی جنگهای ایران و روم در دوره اشکانی و ساسانی، سربازان رومی آیین مهر را از ایرانیان آموخته و با خود به اروپا بردند البته تغییرات زیادی در آن ایجاد کردند.   

در سال 312 م که کنستانتین، امپراتور روم مسیحی شد و فرمان مسیحیت صادر کرد آیین مهر ممنوع شد و حالت زیرزمینی یافت. این آیین ایرانی چنان نفوذ یافته بود که از بین رفتنی نبود از اینرو کشیشان مسیحی بر آموزه های مهر، مُهر مسیحیت زدند. امروزه بسیاری از رسوم مسیحیت همان آیین مهر ایرانی است مانند :    

تعطیلی روز یکشنبه؛sunday به معنای روز خورشید که خورشید نشان مهر است، روز مخصوص مهر. غسل تعمید، مراسم نان و شراب، تابلوی معروف شام آخر اثر داوینچی که همان داستان معروف آخرین شب مهر در میان یارانش پیش از عروج است، نواختن ناقوس و خواندن سرود در کلیسا که مهریان در شروع مراسم مذهبی در مهرابه ناقوس مینواختند و سرود میخواندند. نشستن روی نیمکت بر بازوی عرضی کلیساها، رو به شرق (خورشید) ساخته شدن کلیسا همانند مهرابه، وجود مهراب در مهرابه و نهادن شمایل مهر و بعد مسیح در آن، نقشه چلیپایی کلیساها، هاله نور اطراف سر برای قدیسان و .... مراسم و اعتقدادت متعدد.... حتی شب تولد مهر را نیز مُهر مسیحیت زدند اما در طی قرون به تجربه دریافتند بهتر است برای شباهت بیش از اندازه، تولد حضرت عیسی ع را چند روز بعد تر بیندازند. سال تولد حضرت عیسی ع درست است اما روز تولدش ساختگیست. 

امروزه مهرابه های زیادی از جای جای خاک اروپا طی کاوشهای باستان شناسی کشف شده است.   

یکی از رسوم شب چله، آوردن درخت کاج بوده که آن را با لوازم زیبایی تزئین می کردند و نماد سبزی و طراوت بوده. ایرانیان معتقد بودند با آوردن یک درخت سبز مثل کاج در فصل سرد سبزی از زندگیشان بیرون نمی رود. به نقل از محققین اروپائی، فردی آلمانی بنام "نوتران" در قرن هجدهم که به ایران مسافرت کرده بود مراسم شب چله را دیده و خوشش می آید و این رسم را به عنوان سوغات ایران با خود به اروپا می برد. بنابراین رسم گذاشتن درخت کریسمس و تزئین آن در شب عید مسیحیان رسمی است که از ایران به کشورهای دیگر منتقل شده است.

واژه مهر در زبان یونانی بصورت میترا در می آید. مهرداد بصورت میترادات خوانده میشود. میترائیسم یا آئین مهر ایرانی. بنابراین مهر و میترا اسامی مذکر هستند. 

واژه مهر در فرهنگ و ادبیات قبل و بعد اسلام جایگاه ویژه ای دارد چنانچه مهربان به معنای خادم  مهرابه است از آنجا که خصوصیات مهر بسیار لطیف است واژه مهر با مفهوم امروزی مهربانی و مهرورزی می آید. 

آئین های مربوط به مهر در طی قرنها از رواج افتاده و تنها یلدا باقی مانده است. مهربانی مهر چنان فزون است که بعد از قرنهای متمادی باز مهر می افشاند و انسانها را با مهرورزی در شبی طولانی کنار یکدیگر می خواند تا بار دیگر تلنگری باشد بر وفاداری و  صداقت... 

اسم شب یلدا آدمو یاد مادر بزرگ و پدربزرگ میندازه. سالهاست که مادربزرگ و پدربزرگی در قید حیات ندارم. روحشون شاد. مادربزرگم و آجیلهای مخصوصش که فقط برای من و خواهرم نگه میداشت چون معتقد بود بین نوه هام اینا دروغ نمیگن و نماز میخونن.... یادش بخیر .... 

 

ای... یادش بخیر خوراکیهای رنگارنگ شب یلدا اما حیف که امروز خیلیها دیگه قادر به تهیه اونها نیستند. ماشاالله قیمت که نیست قیمت خون بابای بعضیهاست رو آجیلها: پسته 42 تومان، انجیر 40 تومان، توت 38 تومان و ... بله میتونستیم تهیه کنیم برای شب زیبای ایرانی اما خدا میدونه دلمون نیومد. دلمون نیومد ما بهره مند باشیم و سفره بعضیها حتی نون هم نداشته باشه. دلمون نیومد وقتی بچه های جانباز ؟؟؟؟؟ حسرت نعمتهای زیادی به دلشون مونده ما متنعم باشیم. با تخم آفتابگردن و مهر و مهربانی شب مهر هم میشه یلدای زیبایی داشت.   

مهر مظهر پاکی، صداقت، درستکاری، وفاداری، پیمان بستن و .... است.

این است آئین نیاکان ما . یلدا شب زایش مهر است....   

یلدا مبارک به شرط :  

به یاد مهدی زهرا بودن 

پای یلدای دلت یواشکی زمزمه کن 

زیر لب یه یادی از نور دل فاطمه کن 

چشماتو خیره کن و سوره والعصرو بخون 

یه دعا برا ظهور پسر فاطمه کن

اللهم عجل لولیک الفرج یا به گفته نیاکانمون، اهورامزدا، سوشیانت را یاری رسان برای عدالت و مردم آخر زمان قرارده. 

الهی آمین 

   لطفا جهت نظر دادن به قسمت بالای پست مراجعه کنید   

---

---

---

---